Εργαστήρι Προσωπικής Ανάπτυξης Κρατουμένων
Το 3ο Σχολείο Δεύτερης Ευκαιρίας που λειτουργεί στο Γενικό Κατάστημα Κράτησης Θεσσαλονίκης (φυλακές Διαβατών) και ο σκηνοθέτης και εμψυχωτής Στάθης Γράψας, σε συνεργασία με τη χορογράφο και εμψυχώτρια Ιωάννα Μήτσικα θα υλοποιήσουν από τον Οκτώβριο 2021 έως και τον Ιούνιο 2022 θεατρικό εργαστήριο προσωπικής ανάπτυξης για κρατουμένους (μέθοδος ΕΠΑΚ).
Η μέθοδος ΕΠΑΚ δημιουργήθηκε από τον Στάθη Γράψα, ως αποτέλεσμα της πολυετούς εμπειρίας του μέσα από την υλοποίηση θεατρικών προγραμμάτων στη φυλακή και με βάση τις ανάγκες που ο ίδιος διαπίστωσε ότι υπάρχουν στον έγκλειστο πληθυσμό. Κύριος στόχος του προγράμματος είναι η ουσιαστική επανένταξη και η μείωση της υποτροπής. Χρησιμοποιώντας θεατρικές τεχνικές και προσεγγίζοντας το σώμα ως βασικό εκφραστικό μέσο, το Εργαστήριο Προσωπικής Ανάπτυξης Κρατουμένων καλεί τους συμμετέχοντες να ιχνηλατήσουν έναν νέο δρόμο ενδοσκόπησης και αυτογνωσίας, επαναπροσεγγίζοντας τα βιώματά τους μέσα από τη δύναμη που δίνει η ομάδα. Η ομαδικότητα, η αντίληψη του εαυτού ως μέρος ενός συνόλου, μιας ομάδας, μιας κοινωνίας, το αίσθημα του ‘ανήκειν’, που για πολλούς κρατούμενους συναντάται για πρώτη φορά, αποτελούν βασικούς άξονες του ΕΠΑΚ.
Η κατά σειρά ετών υλοποίησή του (2010 έως σήμερα) και η ευρεία αποδοχή του τόσο από τους κρατούμενους όσο και από τις διευθύνσεις των κέντρων κράτησης,έχει καθιερώσει τη μεθοδολογία του ως μια σημαντική συμβολή στην εκπαίδευση, αναμόρφωση και διαπαιδαγώγηση των κοινωνικά ευάλωτων ομάδων.
Η υλοποίηση του ΕΠΑΚ στη φυλακή Διαβατών αποτελεί πιλοτική εφαρμογή του αντίστοιχου προγράμματος που λειτουργεί σε τέσσερα καταστήματα κράτησης της χώρας, από τον Στάθη Γράψα και το Εθνικό Θέατρο, σε συνεργασία με τη Γενική Γραμματεία Αντεγκληματικής Πολιτικής του Υπουργείου Προστασίας του Πολίτη και τα Καταστήματα Κράτησης: Ειδικό Κατάστημα Κράτησης Νέων Αυλώνα (ΕΚΚΝΑ), Ψυχιατρείο Κρατουμένων Κορυδαλλού (ΨΚΚ), Κέντρο Απεξάρτησης Τοξικομανών Κρατούμενων Ελεώνα – Θηβών (ΚΑΤΚΕΘ) και Κατάστημα Κράτησης Κορίνθου.
Από την αρχική συνάντηση:
https://www.youtube.com/watch?v=uNh_aR43KmY
Φωτογραφίες από το εργαστήρι
Εργαστήρι χορού από την ομάδα VIS MOTRIX
Από τον Οκτώβρη 2021 ως τον Μάιο 2022 θα υλοποιηθεί ενός κύκλος εργαστηρίων σύγχρονου χορού και κίνησης,στους άντρες κρατούμενους του Γενικού Καταστήματος Κράτησης Θεσσαλονίκης, στον χώρο του 3ου ΣΔΕ, που λειτουργεί στη φυλακή.
Το πρόγραμμα υλοποιείται από την ομάδα VIS MOTRIX ( Κωνσταντίνος Γεράρδος, Πέπη Κέη και την, επί χρόνια εθελόντρια και συνεργάτιδα του σχολείου μας ,Ιωάννα Μήτσικα ,υπό την αιγίδα του Υπουργείου Πολιτισμού και με την υποστήριξη του Πανεπιστημίου Αιγαίου
Η συνεργασία επαγγελματιών χορευτών και κρατουμένων, η ομάδα που θα συγκροτηθεί και η αλληλεπίδραση μέσα από τα μαθήματα-συναντήσεις με επίκεντρο τον σύγχρονο χορό θα αποτελέσουν την πρώτη ύλη για την δημιουργία μιας πρωτότυπης κινησιολογικής performance,που θα συν-δημιουργήσουν κρατούμενοι και χορευτές, και θα παρουσιαστεί σε επιλεγμένο κοινό, στο πλαίσιο εκδηλώσεων του 3ου ΣΔΕ. Η παρατήρηση και η αποτύπωση της εμπειρίας των μαθημάτων και της performance, τόσο από τους κρατούμενους όσο και από τους επαγγελματίες χορευτές θα καταγραφεί μέσα από μια σειρά ημιδομημένων ατομικών και ομαδικών συνεντεύξεων, αλλά και μέσα από την ανάλυση των ημερολογίων των συναντήσεων, που οι συμμετέχοντες θα ζητηθεί να κρατήσουν. Δείγμα της δουλειάς θα βιντεοσκοπηθεί και θα παραδοθεί ως μέρος του ψηφιακού υλικούστη Διεύθυνση ΠαραστατικώνΤεχνών και Κινηματογράφου του ΥΠΠΟΑ/ΓΓΣΠ/ΓΔΣΠ.
Η κινησιολογία, η κινητική συμπεριφορά μέσα στα διαφορετικά κοινωνικά πλαίσια και ευρύτερα το σώμα και οι κοινωνικές και πολιτισμικές σηματοδοτήσεις του είχαν πάντοτε για εμάς το ειδικό ενδιαφέρον της ενασχόλησης με την τέχνη του χορού και της θεατρικής κίνησης. Ο χορός, η χορογραφία, η σωματική προσέγγιση του θεάτρου, που αποτελούν αντικείμενο της δουλειάς μας στο θέατρο, μέσα στο πλαίσιο της φυλακής πρόκειται να συνδεθούν με μια σειρά από διαφορετικές παραμέτρους, να νοηματοδοτηθούν μέσα από νέους για εμάς συσχετισμούς, να αποτελέσουν, εν ολίγοις, το όχημα για να κατανοήσουμε και να ερευνήσουμε το έγκλειστο σώμα. Το σώμα, που μέσω αυτού είμαστε παρόντες, το δυνατό και το αδύναμο σώμα, το σώμα της μνήμης, της ιστορίας, του πόνου και της χαράς, το σώμα-οχυρό, το σώμα μέσα στην κοινωνία, το πολιτικό σώμα. Τι γίνονται όλα αυτά μέσα στη φυλακή; Πώς η τέχνη του χορού αποτυπώνει, πλαισιώνει, αλλάζει, μεταφράζει, επηρεάζει τον εγκλεισμό και πώς η ιδιαιτερότητα της συνθήκης της φυλακής επηρεάζει με τη σειρά της τους καλλιτέχνες που εμπλέκονται, διδάσκουν και χορεύουν με τους κρατούμενους; Ένας διάλογος, μια αμφίδρομη διαδικασία ανταλλαγής σωματικών τρόπων, κωδίκων, ιδεών και εμπειριών, με στόχο την από κοινού εξερεύνηση, την από κοινού δημιουργία και την ουσιαστική αλληλεπίδραση.
Τα αρχικά μας ερωτήματα που θα τεθούν από την έως τώρα εμπειρία των μελών της ομάδας Vis Motrix ως χορευτές και χορεύτριες, χορογράφοι και δάσκαλοι/ες χορού, σε συνδυασμό με την προηγούμενη εμπειρία μας από προγράμματα τέχνης στη φυλακής;είναι:
1. Πώς το ανθρώπινο σώμα, ως κύριος φορέας της εξωλεκτικής επικοινωνίας, των συναισθημάτων, της μνήμης και των επιθυμιών προσαρμόζεται, αλλάζει και επικοινωνεί μέσα στις συνθήκες της φυλακής.
2. Πώς μια σειρά μαθημάτων σύγχρονου χορού και κίνησης μπορεί να λειτουργήσει σε σχέση με το έγκλειστο σώμα, τους σωματικούς κώδικες των κρατουμένων, αλλά και την καθημερινότητα σε συνθήκες εγκλεισμού.
3. Πώς αλληλεπιδρούν και αμφίδρομα επηρεάζονται τόσο οι κρατούμενοι από τη γνωριμία με τον σύγχρονο χορό, όσο και οι χορευτές που έρχονται σε επαφή με το στοιχείο της καθημερινότητας της φυλακής, με το έγκλειστο σώμα και την εμπειρία των κρατουμένων.
Εργαστήρι Δημιουργικής Γραφής από το ΜΠΣ «Δημιουργικής Γραφής» του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας
Η προβολή και η διάχυση της διαδικασίας και των αποτελεσμάτων της έρευνας, στόχος είναι να συμβάλλει θετικά στο σπάσιμο των στερεοτύπων για τους κρατούμενους.
Για δέκατη συνεχή χρονιά συνεχίζεται η συνεργασία μας με το ΜΠΣ «Δημιουργικής Γραφής» του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας. Το εργαστήρι πραγματοποιείται κάθε Παρασκευή στο σχολείο μας και οι εκπαιδευόμενοι εκφράζουν τις σκέψεις και τους προβληματισμούς τους σε κείμενα με την παρότρυνση των εθελοντών συνεργατών της ΔΓ , καλλιτεχνών και μεταπτυχιακών φοιτητών του προγράμματος.
Ακούραστοι συνεργάτες μας οι: Τριαντάφυλλος Η. Κωτόπουλος, Επιστημονικά Υπεύθυνος και Διευθυντής του Προγράμματος, Αναπληρωτής Καθηγητής-ποιητής και η Ελένη Β. Γρομπανοπούλου, Επιστημονικά Υπεύθυνη της Δράσης.
Ευελπιστούμε μετά τα 2 χρόνια καραντίνας λόγω της πανδημίας να εκδώσουμε τον έκτο μας βιβλίο στο τέλος της χρονιάς!
3o Σχολείο Δεύτερης Ευκαιρίας Θεσσαλονίκης 